Franca ka një problem: xhihadistët. Në Bordo vetë myslimanët po angazhohen kundër radikalizimit në lagjet e tyre. Tani ofrohen programe shtetërore kundër radikalizimit. Në Francë feja shihet si pjesë e sferës private.
Fouad Saanda predikon vetëm para të konvertuarve. Në një ndërtesë të thjeshtë në afëri të bashkisë së Bordosë imami takohet me të rinj e prindër të pasigurtë. Shumë vetë vijnë nga familje me probleme sociale dhe kërkojnë tek imami orientim. “Roli im nuk është të predikoj islamin e mirë apo të vërtetë, por t’u ndihmoj të përballen në mënyrë kritike me të”, thotë Saanadi. Saanadi do të veprojë kundër radikalizimit. Një grup terapistësh e ekspertësh nga programi CAPRI e mbështet imamin.
Kërkimi i zgjidhjeve
Bordo bën pjesë ndër qytetet europiane, që kërkon mënyra veprimi kundër ekstremizmit në rritje në Europë. Në Francë ky problem është veçanërisht urgjent. Ky vend u vu në shënjestër të terrorit, por është edhe një ndër eksportuesit më të mëdhenj të luftëtarëve ekstremistë. 700 xhihadistë nga Franca kanë shkuar në luftë në Siri dhe Irak. 1350 të tjerë janë në burgjet franceze, ndërsa 300 me lidhje të drejtpërdrejta me rrjetet terroriste.
Programe të tilla janë të rralla në Francë, ndryshe nga Gjermania e Britania e Madhe. Në Francë shteti i qëndron larg çështjeve fetare. Por ekspertët mendojnë se kjo ndarje e prerë mes fesë dhe shtetit në Francë e ashpërson edhe më shumë problemin, krahas rrethanave sociale, politike, psikologjike që shihen si faktorë kyç i radikalizimit. Eksperti për xhihadizmin, Farhad Khosrokhavar mendon se, “këta njerëz janë radikalizuar në emër të fesë. Ata identifikohen me versionin radikal të islamit, prandaj nuk mund të injorosh këtë fakt”. Sipas tij sistemi europian nuk ka përvojë se si të veprojë me kaq shumë persona të radikalizuar.
Zëdhënësi i programit CAPRI, një partneritet mes bashkisë dhe organizatave myslimane është një shenjë se kohët po ndryshojnë. “Fakti që në këtë program punojmë së bashku me komunitetin mysliman tregon, se të rinjtë e familjet e tyre nuk e ngatërrojmë islamin me radikalizimin”, thotë zëvendëskryetari i Bashkisë së Bordosë e zëdhënës i CAPRI, Marik Fetouh. Kontaktin mes programit CAPRI dhe familjeve e vendosin imamët. Nga 36 të rinj që marrin pjesë në program, 40% janë femra. Shumica të konvertuar, mosha mesatare 22 vjeç.
Si sekretar i Përgjithshëm i Shoqatës së Myslimanëve, imami Saanadi përfaqëson islamin e moderuar, që i nënshtrohet ligjeve franceze, por që nuk pranohet nga fondamentalistët. “Terrorizmi është problem për sistemin francez të arsimit. Ne i shohim fëmijët vetëm dy orë në javë në një xhami, shumicën e kohës ata e kalojnë në shkollë”. Saanadi pranon se efekti i punës së tij është i kufizuar. “Nuk ka armë magjike”, thotë ai. “Është shumë e lehtë të shkatërrosh e shumë e vështirë të ndërtosh”.
