Do të paguajmë dy taksa për tarifat e larta që kanë nisur të testohen në “Rrugën e Kombit” 5 euro për veturat dhe 22.5 euro për kamionët mund të ankimohen në gjykatë, për shkak se cenohet parimi kushtetues se nuk mund të paguhen më shumë se dy lloje taksash për të njëjtin funksion. Aktualisht qytetarët shqiptarë paguajnë rreth 120 milionë euro taksa nga qarkullimi (507 milionë litra naftë konsum vjetor me 2016 x 32 lekë taksë qarkullimi + TVSH). Ndërkohë fondet që akordoi buxheti i shtetit për mirëmbajtjen e rrugëve në vend vitin e kaluar, duke përfshirë edhe “Rrugën e Kombit” ishin rreth 3 miliardë lekë ose 22 milionë euro. Kjo shumë është sa 18 për qind e taksës që u vol me 2016 nga qarkullimi dhe që ka destinacion mirëmbajtjen.
Juristi Ylli Manjani pohon se, qytetarët ose shoqatat e konsumatorëve, parimisht mund të ngrenë padi në lidhje me taksimin e shumëfishtë. Mirëpo sipas tij, kjo padi nuk mund të shqyrtohet, pasi vendi aktualisht është pa Gjykatë Kushtetuese.
“Siç e dini, përfundimi i mandatit të 4 anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese e ka lënë këtë gjykatë pa shumicë për të funksionuar. Ndaj pa zgjidhur këtë çështje nuk ka as gjykime. Por kjo nuk do të thotë që padia të mos ngrihet. Ajo mund të depozitohet dhe të presë plotësimin e vendeve në gjykatë për t’u shqyrtuar”, sqaroi zoti Manjani.
Zoti Manjani thotë se, kjo çështje meriton një analizë dhe vlerësim të plotë nga pikëpamja e përputhshmërisë me Kushtetutën.
Sipas tij, dhënia e rrugëve kombëtare në administrim privat është praktikë e njohur në botë. Por shteti e lejon këtë lloj administrimi, vetëm në kushtet kur rruga që i jepet privatit për ta ndërtuar ose për ta administruar është rrugë alternative e rrugës publike.
Pra parimi është që shteti ka detyrë të sigurojë lëvizjen e mallrave dhe njerëzve në rrugë publike. Për këtë qëllim, njerëzit paguajnë taksa, shprehet më tej juristi i njohur.
Ai tha se, për aksesin në rrugë publike shteti nuk mund të kërkojë para apo tarifa shtesë, sepse është paguar nëpërmjet taksës. Ndërsa privati është gjithnjë shërbim alternativ. Natyrisht më i mirë, më i shpejtë dhe më i sigurt. Mbi këtë shërbim përdoruesi paguan çmimin ose përdor rrugën publike. Ky është shtrati parimor i ndërtimit dhe administrimit të rrugëve në çdo shtet, pavarësisht formës apo regjimit politik që e drejton, shtoi ai.
“Tani nëse e marrim dhe analizojmë ligjshmërinë apo kushtetutshmërinë e koncesionit të “Rrugës së Kombit”, krahasuar me këtë set parimesh që sapo përmenda, do shohim se ka çështje që meritojnë sqarim”, analizoi më tej eksperti, duke shtruar disa pyetje.
-Së pari, duhet të dimë sa para nga taksimi i përgjithshëm i kalojnë kësaj rruge dhe në ç’formë?
-Së dyti, mbi sa para nga të ardhurat e mbledhura nga taksa e naftës i kalojnë rrugës?
-Së treti, si janë flukset e qarkullimit, dhe cilat janë pritshmëritë tani që aplikohet taksa?
-Së katërti, a ka dhe a funksionon rruga publike? Dmth “Rruga e Kombit quhet alternative apo rrugë e zakonshme?
-Së pesti, si ndikon qarkullimi në këtë rrugë në treguesit ekonomikë të vendit?
Informacionet që dalin nga përgjigjja e këtyre pyetjeve do na japin një panoramë më të qartë mbi ligjshmërinë e kontratës. Këto fakte do të kërkonte edhe gjykimi kushtetues, shtoi ai.
Por në fund të fundit, konsumatori ka gjithnjë të drejtë të mbrohet. “Objekti i gjykimit në thelb është pak delikat, por i drejtë. Saktësisht ndërtimi i një padie të tillë, kërkon doemos informacionet që vijnë nga përgjigjja e pyetjeve të mësipërme. Sidoqoftë insistoj që diskutimi themelor mbetet tek e drejta e aksesit publik në rrugët publike, të cilat i paguan publiku nëpërmjet taksave. Rrugët alternative mund të jenë dhe private. Rreth kësaj teme do të duhet të ndërtohej një padi”.
