BERZH: Kina, interes të shtuar për vendet e rajonit, po Shqipëria?!

Raporti i fundit i BERZH tregon se Kina ka zgjeruar investimet në rajonin e Europës Juglindore dhe nga kjo kanë përfituar në mënyrë të njëjtë të dyja palët… Kryesisht tërheqja e Kinës për të bërë investime në këtë rajon (në porte, autostrada dhe hekurudha) lidhet me mbështetjen e saj të gjerë që i bën tregtisë ndërkombëtare. Në terma ekonomikë, anëtarësimi i këtyre vendeve në BE do t’i mundësonte Kinës aksesin në tregjet e BE-së, sikurse dhe në tregjet e Ballkanit Perëndimor. Bazuar në objektivat afatgjatë ekonomikë dhe gjeopolitike, Kina renditet krah vendeve të Europës Juglindore si një vend politikisht asnjanës dhe si një partner i besueshëm biznesi. Për vendet e Europës Juglindore, ku nevoja për investime është e madhe, Kina është e mirëpritur. Veçanërisht vendet e Ballkanit Perëndimor i shikojnë financimet kineze si të vetmen mënyrë, përsa kohë aksesi në fondet e BE-së nuk është i mundur për vendet kandidate dhe vendet kanë nevojë për investime në infrastrukturë dhe transport, jo vetëm brenda kufijve, por edhe midis fqinjëve. Vendet  e Ballkanit Perëndimor do të vazhdojnë të kërkojnë për fonde nga BE-ja për projektet madhore siç është projekti për ndërtimin e “Korridorit Blu” që lidh Malin e Zi, Shqipërinë, Greqinë, Bosnjën, Kroacinë dhe Slloveninë, projektin e gazsjellësit TransAdriatik, “Autostrada e Paqes” që do të lidhë Serbinë me Kosovën dhe Shqipërinë. Gjithsesi, për të mbushur hendekun e mbetur bosh prej nevojës së madhe që kanë këto vende për investime, alternativa më e mirë e mundshme është financimi nga Kina. Përsa kohë lundrimi mbetet rruga më e lirë nga Lindja e Largët në Europë, Kina planifikon që të vendosë një lidhje të shpejtë nga Porti i Pireut, në tregjet ballkanike dhe më gjerë në ato europiane. Në prill të 2016, Banker Petrolum, kompania kanadeze e naftës, si dhe një prej IDH-ve më të mëdha në Shqipëri, u ble nga kompania kineze e naftës dhe e kërkimit të gazit Geo-JadePetroleum. Kështu, kompania kineze ka siguruar të drejtat mbi kërkimin e naftës dhe nënprodukteve të saj në Shqipëri, duke përfshirë zonën e Patos-Marinzës dhe Kuçovës. Gjithashtu, në të njëjtën kohë, Aeroporti Ndërkombëtar i Tiranës (TIA) një konsorcium (që zotërohet kryesisht nga vendet e Europës Perëndimore) iu shit kompanisë kineze EverbrightLimited.

Huadhëniet direkte qeverive për infrastrukturën

Financimi me anë të huave po bëhet nën kushte e favorshme të kreditimit. Huatë kanë një afat të gjatë maturimi dhe jepen nga banka shtetërore kineze EximBank. Në Shqipëri, Kina po financon dy projekte të mëdha, “Rrugën e Arbrit” dhe “Parkun Industrial të Durrësit.

Me anë të lidhjeve tregtare

Lidhjet tregtare me Kinën (importet dhe eksportet) janë shtuar shumë në 10 vitet e fundit. Rajoni i Europës Juglindore eksporton në Kinë në terma monetarë rreth 320 milionë dollarë. Eksportohet kryesisht lëndë e parë, kryesisht bakër, hekur, çelik dhe minerale të tjera. Ndërsa rajoni importon nga Kina 11 miliardë dollarë mallra, duke filluar që nga pajisjet elektronike, makineritë, këpucë, veshje dhe plastikë. Shqipëria eksporton në Kinë, mallra me vlerë monetare 164 milionë dollarë dhe importon nga Kina mallra me vlerë 382 milionë dollarë.

Investimet direkte të kompanive kineze në rajon

Rritja e interesit të Kinës ka çuar edhe në rritjen e investimeve direkte të huaja në këtë rajon. Koncesioni kinez i Portit të Pireut, nga gjiganti Cosco për 35 vjet, mund të çojë në investime të mëtejshme.

Artikulli paraprakKLSH: Në 6 muaj dëmi ekonomik mbi 37 miliardë lekë
Artikulli tjetërBiznesi nuk po gjen krah pune të kualifikuar